There’s no a clood in the sky,
The hill’s clear as can be,
An’ the broon road’s windin’ ower it,
But – no for me!
It’s June, wi’ a splurge o’ colour
In glen an’ on hill,
An’ it’s me wad be lyin’ up yonner,
But then – there’s the schule.
There’s a wude wi’ a burn rinnin’ through it,
Caller an’ cool,
Whaur the sun splashes licht on the bracken
An’ dapples the pool.
There’s a sang in the soon’ o’ the watter,
Sang sighs in the air,
An’ the worl’ disnae maitter a docken
To yin that’s up there.
A hop an’ a step frae the windie,
Just fower mile awa,
An’ I could be lyin’ there thinkin’
O’ naething ava’.
Ay! – the schule is a winnerfu’ place,
Gin ye tak it a’ roon,
An’ I’ve no objection to lessons,
Whiles – but in June?
With his three mighty sons, tall as Ledwin’s were once,
To the court-yard old Budrys advances;
“Your best steeds forth lead ye, to saddle them speed ye,
And sharpen your swords and your lances.
For in Wilna I’ve vow’d, that three trumpeters loud
I’d despatch unto lands of like number,
To make Russ Olgierd vapour, and Pole Skirgiel caper,
And to rouse German Kiestut from slumber.
Hie away safe and sound, serve your dear native ground;
May the High Gods Litewskian defend ye!
Though at home I must tarry, my counsel forth carry:
Ye are three, and three ways ye must wend ye.
Unto Olgierd’s Russ plain one of ye must amain,
To where Ilmen and Novogrod tower;
There are sables for plunder, veils work’d to a wonder,
And of coin have the merchants a power.
Let another essay to prince Kiestut his way,
To whose crosletted doys bitter gruel!
There is amber like gravel, cloth worthy to travel,
And priests deck’d in diamond and jewel.
Unto Pole Skirgiel’s part let the third hero start,
There the dwellings but poorly are furnish’d;
So choose ye there rather, and bring to your father,
Keen sabres and bucklers high-burnish’d.
But bring home, above all, Laskian girls to our hall,
More sprightly than fawns in fine weather;
The hues of the morning their cheeks are adorning,
Their eyes are like stars of the ether.
Half a century ago, when my young blood did glow,
A wife from their region I bore me;
Death tore us asunder, yet ne’er I look yonder,
But memory straight brings her before me.”
Now advis’d them he hath, so he blesseth their path,
And away they high-spirited rattle;
Grim winter comes chiding–of them there’s no tiding;
Says Budrys: they’ve fallen in battle.
With an avalanche’s might to the gate spurs a knight,
And beneath his wide mantle he’s laden:
“Hast there Russian money–the roubles so bonny?”
“No, no! I’ve a Laskian maiden.”
Like an avalanche in might riding comes an arm’d knight,
And beneath his wide mantle he’s laden:
“From the German, brave fellow, bring’st amber so yellow?”
“No, no! here’s a Laskian maiden.”
Like an avalanche of snow the third up rideth now,
Nor has he, as it seemeth, been idle;
As the booty he showeth, old Budrys hallooeth
To bid guests for the brave triple bridal.
Translation from Targum —“ Or Metrical Translations From Thirty Languages And Dialects by George Borrow. Provided under a Project Gutenberg license.
Stary Budrys trzech synów, tęgich jak sam Litwinów,
Na dziedziniec przyzywa i rzecze:
“Wyprowadźcie rumaki i narządźcie kulbaki,
A wyostrzcie i groty, i miecze.
Bo mówiono mi w Wilnie, że otrąbią niemylnie
Trzy wyprawy na świata trzy strony:
Olgierd ruskie posady, Skirgiełł Lachy sąsiady,
A ksiądz Kiejstut napadnie Teutony.
Wyście krzepcy i zdrowi, jedzcie służyć krajowi,
Niech litewskie prowadzą was Bogi;
Tego roku nie jadę, lecz jadącym dam radę:
Trzej jesteście i macie trzy drogi.
Jeden z waszych biec musi za Olgierdem ku Rusi,
Ponad Ilmen, pod mur Nowogrodu;
Tam sobole ogony i srebrzyste zasłony,
I u kupców tam dziengi jak lodu.
Niech zaciągnie się drugi w księdza Kiejstuta cugi,
Niechaj tępi Krzyżaki psubraty;
Tam bursztynów jak piasku, sukna cudnego blasku
I kapłańskie w brylantach ornaty.
Za Skirgiełłem niech trzeci poza Niemen przeleci;
Nędzne znajdzie tam sprzęty domowe,
Ale za to wybierze dobre szable, puklerze
I innie stamtąd przywiezie synowę.
Bo nad wszystkich ziem branki milsze Laszki kochanki,
Wesolutkie jak młode koteczki,
Lice bielsze od mleka, z czarną rzęsą powieka,
Oczy błyszczą się jak dwie gwiazdeczki.
Stamtąd ja przed półwiekiem, gdym był młodym człowiekiem,
Laszkę sobie przywiozłem za żonę;
A choć ona już w grobie, jeszcze dotąd ją sobie
Przypominam, gdy spojrzę w tę stronę.
Taką dawszy przestrogę, błogosławił na drogę;
Oni wsiedli, broń wzięli, pobiegli.
Idzie jesień i zima, synów nié ma i nié ma,
Budrys myślał, że w boju polegli.
Po śnieżystej zamieci do wsi zbrojny mąż leci,
A pod burką wielkiego coś chowa.
“Ej, to kubeł, w tym kuble nowogrodzkie są ruble?”
– “Nie, mój ojcze, to Laszka synowa”.
Po śnieżystej zamieci do wsi zbrojny mąż leci,
A pod burką wielkiego coś chowa.
“Pewnie z Niemiec, mój synu, wieziesz kubeł bursztynu?”
– “Nie, mój ojcze, to Laszka synowa”.
Po śnieżystej zamieci do wsi jedzie mąż trzeci,
Burka pełna, zdobyczy tam wiele,
Lecz nim zdobycz pokazał, stary Budrys już kazał
Prosić gości na trzecie wesele.
When my old father
comes to visit me
I try to measure
always with his eye
the town, the world,
myself
and things.
There’s nothing inessential
now about his face —“
a ripe gold ear of wheat
where all
is in its proper place,
where all is clear
and good
with simple grace.
Today he came from town
and said:
“No unity of grass I found…
but unity of stone instead.”
And later
with a sigh to me confided:
“So cleverly
did we divide the world
that now
we do not know
how to unite it.”
Translated by Lionginas PaŁ¾Ł«sis
Kai mane aplanko senas mano tÄ—vas,
AŁ¡ tarytum jo akim
Ł½iŁ«riu į miestą,
Į pasaulį,
Ä® save,
Ä® daiktus.
Jo veide
Jau nieko nÄ—r bereikalingo –
Lyg prinokusioj
Geltonoj kvieÄio varpoj –
Viskas aiŁ¡ku,
Paprasta,
Tikslu
Ir gera.
Ł iandiena grįŁ¾o jis iŁ¡ miesto
Ir pasakÄ—:
– ÄŒia nÄ—ra Ł¾olÄ—s vienybÄ—s.
Ir pridŁ«rÄ—:
– Bet uŁ¾tat yra akmens vienybÄ—.
Vakare jis
Atsidusęs tarÄ—:
– Tai matai,
IŁ¡sidalijome pasaulį,
O dabar –
NeŁ¾inom, kaip sudÄ—ti.
At the ruins of a church
sat Harasym
wood decaying
helplessly counting
On the cross slumbering
in the moon’s shadow
quill in hand
in the reckless wind
following the Cyrillic
golden letters of import
Through misty centuries
Holy Roman
following another flock
Wallachians
Yesterday extinguished
the candle’s flame
the last dome
torn from the tower
and the saints as far
Translated by Dcn. Jim
Na zgliszczach cerkwi
siadł Harasym
drwa zmurszałe
bezradnie liczy
Na krzyżu drzemie
cień księżyca
piórami ptaków nastroszony
wiatr nieopatrzny
ślad cyrylicy
pożółkłą smugę znaczy
Z tumanu wieków
święty Roman
pędzi kolejne stado
Wołochów
Wczoraj zdmuchnięto
płomień świecy
ostatnią kopułę
zdarto z wieży
a święci tak daleko
Sion, lift up thy voice and sing:
Praise thy Savior and thy King,
Praise with hymns thy shepherd true.
All thou canst, do thou endeavour:
Yet thy praise can equal never
Such as merits thy great King.
See today before us laid
The living and life-giving Bread,
Theme for praise and joy profound.
The same which at the sacred board
Was, by our incarnate Lord,
Giv’n to His Apostles round.
Let the praise be loud and high:
Sweet and tranquil be the joy
Felt today in every breast.
On this festival divine
Which records the origin
Of the glorious Eucharist.
On this table of the King,
Our new Paschal offering
Brings to end the olden rite.
Here, for empty shadows fled,
Is reality instead,
Here, instead of darkness, light.
His own act, at supper seated
Christ ordain’d to be repeated
In His memory divine;
Wherefore now, with adoration,
We, the host of our salvation,
Consecrate from bread and wine.
Hear, what holy Church maintaineth,
That the bread its substance changeth
Into Flesh, the wine to Blood.
Doth it pass thy comprehending?
Faith, the law of sight transcending
Leaps to things not understood.
Here beneath these signs are hidden
Priceless things, to sense forbidden,
Signs, not things, are all we see.
Flesh from bread, and Blood from wine,
Yet is Christ in either sign,
All entire, confessed to be.
They, who of Him here partake,
Sever not, nor rend, nor break:
But, entire, their Lord receive.
Whether one or thousands eat:
All receive the self-same meat:
Nor the less for others leave.
Both the wicked and the good
Eat of this celestial Food:
But with ends how opposite!
Here ‘t is life: and there ‘t is death:
The same, yet issuing to each
In a difference infinite.
Nor a single doubt retain,
When they break the Host in twain,
But that in each part remains
What was in the whole before.
Since the simple sign alone
Suffers change in state or form:
The signified remaining one
And the same for evermore.
Lo! bread of the Angels broken,
For us pilgrims food, and token
Of the promise by Christ spoken,
Children’s meat, to dogs denied.
Shewn in Isaac’s dedication,
In the manna’s preparation:
In the Paschal immolation,
In old types pre-signified.
Jesu, shepherd of the sheep:
Thou thy flock in safety keep,
Living bread, thy life supply:
Strengthen us, or else we die,
Fill us with celestial grace.
Thou, who feedest us below:
Source of all we have or know:
Grant that with Thy Saints above,
Sitting at the feast of love,
We may see Thee face to face.
Amen. Alleluia.
Every day – I’m getting farther from you.
Every night – more distant from you.
And in the evening the spring over Vistula
In clouds draws on in the sky.
In a day – we won’t see each other.
In a week: – we won’t greet each other.
In a month – we’ll forget each other.
In a year – we won’t know each other.
Now with a scream over the black river
I lifted the night as if the lid of a coffin.
Listen – rescue me.
Listen – I love you.
Do you hear?! …. too far already.
Translated from Polish by Stefan Golston
Każdy dzień – coraz dalej od ciebie.
Każda noc – coraz dalej od ciebie.
A wieczorem wiosna nad Wisłą
W chmurach nadciąga na niebie.
A za dzień
już się nie spotkamy.
A za tydzień
już nie pozdrowimy się.
A za miesiąc
już się zapomnimy.
A za rok
już się nie poznamy.
A dziś krzykiem noc nad czarną rzeką
Podważyłem, jakby trumny wieko.
Słuchaj – ratuj mnie.
Słuchaj – kocham cię.
Słyszysz?!
Już za daleko.
The stone
is a perfect creature
equal to itself
obedient to its limits
filled exactly
with a stony meaning
with a scent which does not remind one of anything;
does not frighten anything away does not arouse desire
its ardor and coldness
are just and full of dignity
I feel a heavy remorse
when I hold it in my hand
and its noble body
is permeated by false warmth
stones cannoot be tamed
to the end they will look at us
with a calm very clear eye
The translation is unattributed
kamyk jest stworzeniem
doskonałym
równy samemu sobie
pilnujący swych granic
wypełniony dokładnie
kamiennym sensem
o zapachu który niczego nie przypomina
niczego nie płoszy nie budzi pożądania
jego zapał i chłód
są słuszne i pełne godności
czuję ciężki wyrzut
kiedy go trzymam w dłoni
i ciało jego szlachetne
przenika fałszywe ciepło
– Kamyki nie dają się oswoić
do konca będą na nas patrzeć
okiem spokojnym bardzo jasnym
