When the sun’s rays from Cancer pour
And the nightingale sings no more,
Saturday fires, at Time’s behest,
Were lighted in the Black Forest.

Both visitors and the household
Rushed promptly towards the bright glow;
Three bagpipes played in unison
And the orchards echoed their song.

They all were seated on the grass,
Then six pairs stood up as is just
Of maidens who alike were dressed
And girt with artemisia sash.

All the maidens were taught to sing
And had no equal in dancing;
And so in sequence they began,
The first of them took lead and sang:

First Maiden

Sisters, the fire is now ablaze
And for the dancers they’ve made space;
So why not join together hands
And in one voice begin our chants?

O fair night, grant us good weather,
Guard us from winds and flood water.
The time has come for us tonight
To wait outdoors for morning light.

This was passed on by our mothers,
They learned it in turn from others,
That on the feast day of Saint John,
Saturday fires were burning on.

Children, heed my admonitions,
Firmly keep the old traditions,
Let holy days be holy days,
Since it has been like that always.

In the past they kept holy days
And yet their work was done apace;
The earth produced abundantly,
For God rejoiced in piety.

We work this day without delays,
We disregard the holy days;
Although we work hard in the field,
We do not have much of a yield.

Sometimes we are smitten with hail,
Sometimes ruined by a hot gale;
Each year our harvests get poorer,
Bigger expenses then occur.

You work by day, you work by night —“
All this in vain if God doesn’t guide:
You need God, children, and Godhead,
If you want to have enough bread.

Let us entrust all to His grace,
And not alone the worry face:
The good years may even recur,
It’s not yet the end of the world.

And at present this glorious night
Let’s celebrate as an old rite:
Tending fires until early dawn,
With joyous music and with song.

Translated by Michael J. Mikoś

Gdy słońce Raka zagrzewa,
A słowik więcej nie śpiewa,
Sobótkę, jako czas niesie,
Zapalono w Czarnym Lesie.

Tam goście, tam i domowi
Sypali sie ku ogniowi;
Bąki za raz troje grały
A sady sie sprzeciwiały.

Siedli wszyscy na murawie;
Potym wstało sześć par prawie
Dziewek jednako ubranych
I belicą przepasanych.

Wszytki spiewać nauczone,
W tańcu także niezganione;
Więc koleją zaczynały,
A pierwszej tak począć dały:

Panna 1

Siostry, ogień napalono
I placu nam postąpiono;
Czemu sobie rąk nie damy,
A społem nie zaspiewamy?

Piękna nocy, życz pogody,
Broń wiatrów i nagłej wody;
Dziś przyszedł czas, że na dworze
Mamy czekać ranej zorze.

Tak to matki nam podały,
Samy także z drugich miały,
Że na dzień świętego Jana
Zawdży sobótka palana.

Dzieci, rady mej słuchajcie,
Ojcowski rząd zachowajcie:
Święto niechaj świętem będzie,
Tak bywało przed tym wszędzie.

Święta przed tym ludzie czcili,
A przedsię wszytko zrobili;
A ziemia hojnie rodziła,
Bo pobożność Bogu miła.

Dziś bez przestanku pracujem
I dniom świętym nie folgujem:
Więc też tylko zarabiamy,
Ale przedsię nic nie mamy.

Albo nas grady porażą,
Albo zbytnie ciepła każą;
Co rok słabsze urodzaje,
A zła drogość za tym wstaje.

Pracuj we dnie, pracuj w nocy,
Prózno bez Pańskiej pomocy;
Boga, dzieci, Boga trzeba,
Kto chce syt być swego chleba.

Na tego my wszytko włóżmy,
A z sobą sami nie trwóżmy;
Wrócąć sie i dobre lata,
Jeszczeć nie tu koniec świata.

A teraz ten wieczór sławny
Święćmy jako zwyczaj dawny,
Niecąc ognie do świtania,
Nie bez pieśni, nie bez grania!